Meestal komen mensen langs met vragen over wat er mis in met hen. Ze hebben ergens pijn of een bultje dat er eerst niet was. Of hun lijf doet rare dingen zoals hoesten, piepen of kraken. Maar zelden stellen ze een directe vraag aan de dokter. Ze zeggen meestal ‘ik heb hier een rode huid’ of ‘ik slaap zo slecht’ en meestal niet ‘ik wil een gave huid’ of ‘ik wil acht uur slaap per nacht’. En al helemaal zelden ‘ik wil alleen maar weten of het normaal is, ik hoef niet per se behandeld te worden.’ Soms begin ik al met pillen voorschrijven voordat ik weet of dat wel gewenst is. Dat is heel slecht van mij. Zo heb ik het niet geleerd, vroeger. Je moet als dokter duidelijk zien te krijgen wat je patiënt eigenlijk wil en niet zomaar aannemen dat er een behandeling van je verwacht wordt. Bijna alle kwalen gaan vanzelf voorbij en soms willen mensen alleen maar weten of hun loopneus bij hun leeftijd past. Hebben ze helemaal geen zin in druppeltjes die toch weinig effect hebben. Een anamnese is een soort quiz met oplopende moeilijkheidsgraad. De klacht is vaak wel duidelijk, maar dan wordt het ingewikkelder. Wat zijn de verwachtingen? Hoe voelt mijn patiënt zich met deze klacht? Wat zijn de wensen?

Soms vragen ze het gelukkig recht op de man af: ‘Is dit wel normaal?!’ Dat vind ik altijd een grappige vraag, maar eigenlijk is het de beste vraag die je aan een dokter kunt stellen. Niet dat je als dokter weet wat normaal is, overigens. Normaal is een rekbaar begrip. En wat voor mij normaal is, is voor u misschien extreem buitenissig. Met maar één ‘n’, want mijn autocorrectie heeft een mening over dat woord. Darmen bewegen de hele dag door. Sommige mensen worden daar horendol van, maar de meesten hebben daar verder geen mening over. Hoort erbij. Een loopneus komt gemiddeld zeven keer per jaar voor bij kinderen. Is het dan abnormaal als je kind al acht keer een loopneus gehad heeft? Daar heb ik niet per se een mening over. Ik ben geen dokter geworden om meningen te hebben; daar hebben we columnisten voor. Ook een goede vraag aan een dokter is ‘moet ik me zorgen maken?’ Als ik een hondje was, zouden mijn oren daarvan omhoog draaien. Ik heb twee antwoorden. ‘Nee, hoor’ en ‘U niet, maar ik wel…’